Oni już nie zagraja (część druga)

marca 21, 2014



Zapraszam na drugą część legend Polskich aktorów, których niestety już nie zobaczymy na scenie jak i ekranie. Dzisiaj między innymi aktorzy których znamy z ról, Dionizego z serial Złotopolscy oraz Pawlaka z zabawnej komedii Sami Swoi.







Biografia:
Wilhelmi urodził się 6 czerwca 1936 roku w Poznaniu jako najstarszy z trzech synów Stefanii i Zdzisława Wilhelmi. Początek edukacji miał miejsce w Poznaniu a potem w Aleksandrowie Kujawskim. Tam miał miejsce sceniczny „debiut” Romana: brał udział w szkolnym zespole artystycznym i w jednej ze sztuk zagrał Chrystusa. Jako piętnastolatek wystartował w konkursie recytatorskim w poznańskim radiu, gdzie wygrał aparat fotograficzny (zresztą szybko zagubiony). Uczęszczał do szkoły reżyserii i inżynierii teatru w Poznaniu. W 1954 r. został przyjęty do Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie. W tym samym roku poznał też swoją pierwszą żonę Danutę Machalicę, studentkę dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego. W 1956 roku, na trzecim roku studiów w Teatrze Polskim zagrał pazia w „Skowronku” Jeana Anouilha w reżyserii Bohdana Korzeniewskiego. Studia ukończył w 1958 roku, w tym samym roku wziął ślub. Małżonkowie pierwsze wspólne mieszkanie znaleźli w maszynowni teatru Ateneum. Wkrótce w tym teatrze z powodzeniem wcielił się w rolę Stanleya w „Tramwaju zwanym pożądaniem” Tennessee Wiliamsa i w reżyserii Aleksandra Bardiniego. Pierwsze lata pracy aktorskiej w Ateneum za czasów dyrektora Bardiniego były jednak dla ambitnego Wilhelmiego prawdziwą lekcją pokory: był obsadzany w najmniejszych epizodach do czasu, aż Bardiniego zastąpił w 1960 Janusz Warmiński. Rok później Roman Wilhelmi dostaje pierwszą od długiego czasu ważną rolę: gra Wioskę w sztuce Jeana Geneta Murzyni w reżyserii Zygmunta Hübnera. W 1963 roku otrzymuje pierwszą znaczącą rolę filmową. Gra Staszka Stosinę w „Wianie” Jana Łomnickiego. W sumie w Teatrze Ateneum spędził blisko 30 lat. Do 1986 roku wziął tam udział w przeszło 50 spektaklach. Następnie przeniósł się do warszawskiego Teatru Nowego, z którym pozostał związany aż do śmierci. Po raz pierwszy przed kamerami wystąpił w krótkometrażowym dokumencie „Uwaga, chuligani” (1955) Edwarda Skórzewskiego i Jerzego Hoffmana, gdzie zagrał robotnika Janka. Za jego debiut uważa się rolę powstańca w „Eroice” (1957) Andrzeja Munka. Wilhelmi zagrał też m.in. Jamota w „Krzyżakach” (1960) Aleksandra Forda, Francuza w „Dziś w nocy umrze miasto” (1961) Jana Rybkowskiego. Aktorskim przełomem, który zaważył przede wszystkim na popularności aktora (Wilhelmi nie cenił tej roli aż tak bardzo) był udział w serialu „Czterej pancerni i pies” (1966-1967) Konrada Nałęckiego. Kolejnymi ważnymi rolami były m.in. kreacja Fornalskiego w „Zaklętych rewirach” (1975), Janusza Majewskiego, rola Pochronia w „Dzieje grzechu” (1975) Waleriana Borowczyka i Bolcia w „Arii dla atlety” (1979) Filipa Bajona. Za rolę w „Zaklętych rewirach” otrzymał nagrodę na II Festiwalu Filmów Fabularnych w Gdańsku. W 1967 roku Wilhelmi rozstał się ze swoją żoną Danutą, wkrótce potem pojął za żonę węgierską tłumaczkę Marikę Kollar z którą miał syna Rafała. Małżeństwo zakończyło się w 1976 r. Rafał mieszka obecnie wraz z matką w Austrii. Rok 1980 przyniósł dwie kolejne znaczące role i dwie nagrody. Roman Wilhelmi zagrał redaktora Jana w filmie „Ćma” Tomasza Zygadły, wziął też udział w serialu „Kariera Nikodema Dyzmy” Jana Rybkowskiego, gdzie kreował tytułową rolę. „Ćma” przyniosła mu kolejną nagrodę na Festiwalu Filmów Fabularnych w Gdańsku, nagrodę dziennikarzy moskiewskiego Międzynarodowego Festiwalu Filmowego, zaś rola Dyzmy Złoty Ekran, Nagrodę komitetu ds. RTV. Roman Wilhelmi wcielił się w postać stworzoną przez Dołęgę-Mostowicza tak doskonale, że byłby zapewne do dziś utożsamiany z tą rolą, gdyby nie kolejny serial: „Alternatywy 4″ (1983) Stanisława Barei. W tym serialu stworzył następną, doskonałą postać chama i karierowicza – gospodarza domu Stanisława Anioła. Do istotnych kreacji teatralnych należy zaliczyć też jedną z ostatnich: Jerzego Fryderyka Haendla w spektaklu Paula Barza „Kolacja na cztery ręce” w reżyserii Kazimierza Kutza. Ostatnią premierą teatralną Wilhelmiego był „Mały światek Sammy Lee” Kena Hughesa w 1991 roku w poznańskiej Scenie na Piętrze. Aktor zmarł 3 listopada 1991 roku w Warszawie. Pochowany jest na warszawskim Cmentarzu Wilanowskim.

Filmografia:


Klątwa Doliny WężyKlątwa Doliny Węży (1987)jako: Traven
RykowiskoRykowisko (1986)jako: Wiktor Szałaj
PorwaniePorwanie (1985)jako: tajemniczy mężczyzna
Alternatywy 4Alternatywy 4 (1983)jako: Gospodarz domu, Stanisław Anioł
Okolice spokojnego morzaOkolice spokojnego morza (1981)jako: kapitan Roman Markowski
Wojna światów - następne stulecieWojna światów - następne stulecie (1981)jako: Iron Idem
ĆmaĆma (1980)jako: Jan
Mniejsze nieboMniejsze niebo (1980)jako: Artur
Kariera Nikodema DyzmyKariera Nikodema Dyzmy (1980)
Aria dla atletyAria dla atlety (1979)jako: Bolcio
Bez znieczuleniaBez znieczulenia (1978)jako: Broński
LalkaLalka (1977)jako: Kazio Starski
Sam na samSam na sam (1977)jako: ginekolog
Dzieje grzechuDzieje grzechu (1975)jako: Antoni Pochroń
Zaklęte rewiryZaklęte rewiry (1975)jako: Fornalski
Paragon gola!Paragon gola! (1969)jako: Roman Wawrzysiak, brat "Królewicza"
Do przerwy 0:1Do przerwy 0:1 (1969)jako: Roman Wawrzysiak
Czterej pancerni i piesCzterej pancerni i pies (1966)jako: Olgierd Jarosz
WianoWiano (1964)jako: Staszek
Wielka, większa i największaWielka, większa i największa (1962)jako: głos Opla Kapitan
Dziś w nocy umrze miastoDziś w nocy umrze miasto (1961)jako: Francuz
KrzyżacyKrzyżacy (1960)jako: Jamot








Biografia:Studia w warszawskiej PWST ukończył w 1972 roku. Wkrótce został zaangażowany do Teatru Narodowego w Warszawie, gdzie zagrał szereg ról romantycznych, m.in. w "Dziadach", "Wacława dziejach" i "Weselu". Również w stolicy, na deskach Teatru Ateneum, wystąpił m.in. w "Fantazym", "Detektywie", "Oleannie". W teatralnym dorobku Krzysztofa Kolbergera na uwagę zasługują również dwie sztuki Agnieszki Osieckiej - "Niech no tylko zakwitną jabłonie" i "Apetyt na czereśnie", a także "Dzieci mniejszego Boga" oraz wieczór poetycki "Cierń proroczy", oparty na wierszach Czesława Miłosza. Na dużym ekranie swoje najwybitniejsza role zagrał w filmach "Kontrakt" reż. Krzysztof Zanussi (1980), "Na straży swej stać będę" reż. Kazimierz Kutz (1983), "Komblumenblau" (1988) reż. Leszek Wosiewicz, "Ostatni prom" reż. Waldemar Krzystek (1989), "Kuchnia polska" (1991, także serial tv) Jacka Bromskiego, "Ucieczka" reż. Livia Gyarmathy (1996, produkcja węgierska), "Kroniki domowe" reż. Leszek Wosiewicz (1997). Wystąpił także w filmach: "Hotel klasy lux" reż. Ryszard Ber (1979), "Dziewczęta z Nowolipek" (1985) i "Rajska jabłoń" (1986) w reż. Barbary Sass, "Dwa księżyce" reż. Andrzej Barański (1994).
Telewidzowie pamiętają także Krzysztofa Kolbergera z ról w spektaklach Teatru Telewizji, takich jak "Lucy Crown", "Romeo i Julia" czy "Popiół i diament", a także z seriali "Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy", "Rzeka kłamstwa", "Modrzejewska", "Ekstradycja".
Popularność zapewniły mu nie tylko role filmowe, telewizyjne i teatralne, ale również radiowa audycja "Strofy dla ciebie" ("Lato z radiem").
Krzysztof Kolberger zajmuje się też reżyseria teatralną. Wystawił "Krakowiaków i górali" -najpierw w Operze Wrocławskiej, a później w Teatrze Wielkim w Warszawie. Teatr Wielki użyczył mu swej sceny także na inscenizację "Nędzy uszczęśliwionej". Wyreżyserował też "Żołnierza królowej Madagaskaru" w Operze Szczecińskiej oraz spektakl "Królewna Śnieżka i siedmiu krasnoludków".


Filmografia:
PopiełuszkoPopiełuszko (2008)jako: Ksiądz Kanclerz
SennośćSenność (2008)jako: Psychiatra
Z miłościZ miłości (2006)
Tryptyk RzymskiTryptyk Rzymski (2006)
Rozdroże CafeRozdroże Cafe (2005)jako: senator Ludomir Łucki
SpadekSpadek (2005)jako: Grzegorz
Nawiedzony dwórNawiedzony dwór (2003)jako: Gracey(polski dubbing)
Marszałek PiłsudskiMarszałek Piłsudski (2001)jako: Kapitan Ignacy Boerner, adiutant Piłsudskiego
Herbatka u StalinaHerbatka u Stalina (2001)jako: Litwinow
Pan TadeuszPan Tadeusz (1999)jako: Adam Mickiewicz
Wszyscy moi bliscyWszyscy moi bliscy (1999)jako: Leo
Kroniki domoweKroniki domowe (1997)
Ekstradycja 2Ekstradycja 2 (1996)jako: szef UOP
Dzieje mistrza TwardowskiegoDzieje mistrza Twardowskiego (1995)jako: dworzanin
1968. Szczęśliwego Nowego Roku1968. Szczęśliwego Nowego Roku (1992)jako: Jerzy Bergman
Kuchnia polskaKuchnia polska (1991)jako: Jerzy Bergman
ZakładZakład (1990)jako: Marek
Żelazną rękąŻelazną ręką (1989)jako: Reinhold Heidenstein
Ostatni promOstatni prom (1989)jako: Marek Ziarno
KanclerzKanclerz (1989)jako: Reinhold Heidenstein, sekretarz Jana Zamoyskiego
KornblumenblauKornblumenblau (1988)jako: blokowy Kornblumenblau
Klątwa Doliny WężyKlątwa Doliny Węży (1987)jako: Tarnas
KomediantkaKomediantka (1986)jako: Henryk Zaleski, asystent naczelnika Orłowskiego w Bukowcu
Dziewczęta z NowolipekDziewczęta z Nowolipek (1985)jako: Ignacy
Na straży swej stać będęNa straży swej stać będę (1983)jako: Jan Klimza
Epitafium dla Barbary RadziwiłłównyEpitafium dla Barbary Radziwiłłówny (1982)
W biały dzieńW biały dzień (1980)jako: Radziejowicz
Palace hotelPalace hotel (1977)jako: młody człowiek
Na srebrnym globieNa srebrnym globie (1976)jako: głos Tomasza
MazepaMazepa (1975)jako: Zbigniew syn wojewody






Biografia:
Urodził się 8 stycznia 1926 roku w Krakowie. Zanim w ogóle zajął się aktorstwem, w czasie okupacji pracował jako robotnik na kolei. W 1947 roku ukończył krakowskie Studio Dramatyczne Iwo Galla, a później, w 1956 roku także Wydział Reżyserii PWST w Warszawie (bez dyplomu). Grał w teatrach w Krakowie, Łodzi i Gdańsku (tam, w 1946 roku, zadebiutował na scenie), zanim przeprowadził się do Warszawy, gdzie, począwszy od lat 50. występował na scenach teatrów: Narodowego (1952-54, 1955-57), Polskiego (1954-55, 1960-74, 1988-89), Ateneum (1957-60), Powszechnego (1974-88) i Współczesnego (od 1989 roku). Stale związany był ze sceną Teatru TV – niemal połowa z ogółu dramatycznych ról Pawlika stworzona była właśnie tam.

Jego debiutem filmowym była rola w „Celulozie” Jerzego Kawalerowicza (1953). Od samego początku kariery, regularnie współpracował z Janem Rybkowskim (m.in. wojenno-sensacyjne „Godziny nadziei” 1955, „Inspekcja pana Anatola” 1959), ważną rolę zagrał u Kazimierza Kutza w „Krzyżu walecznych” (1958), a za występ w wojennym „Orle” Leonarda Buczkowskiego otrzymał Srebrny Medal na MFF w Moskwie (1959).

W 1960 roku po raz pierwszy zagrał u Stanisława Barei, jako odtwórca głównej roli w komedii „Mąż swojej żony”. Później zagrał u niego w: „Nie ma róży bez ognia” (1974), „Co mi zrobisz jak mnie złapiesz” (1978), kultowym „Misiu” (1980) i serialach: „Alternatywy 4” (1983) i „Zmiennicy” (1986).

Świetny w kreacjach komediowych, wystąpił również w szeregu innych filmów z tego gatunku: „Ostrożnie Yeti” Andrzeja Czekalskiego (1960), „Klub kawalerów” Jerzego Zarzyckiego (1962), „Smarkula” Leonarda Buczkowskiego (1963), „Piekło i niebo” (1965) oraz „Komedie pomyłek” (1967) Stanisława Różewicza, „Nowy” (1970), „Kłopotliwy gość” i „Niebieskie jak Morze Czarne” Jerzego Ziarnika (1971), „Nie ma mocnych” Sylwestra Chęcińskiego (1974), „Filip z konopi” Józefa Gębskiego (1981), „Och, Karol” Romana Załuskiego (1985), „Misja specjalna” Janusza Rzeszewskiego (1987), „Lepiej być piękną i bogatą” Filipa Bajona (1993), „Nic śmiesznego” Marka Koterskiego 1995, czy „Szabla od komendanta” Jana Jakuba Kolskiego (1996), by wymienić te najbardziej znane.

Dał kilka znaczących występów w filmach wojennych - u Ewy i Czesława Petelskich w „Naganiaczu” (1963) i „Don Gabrielu” (1966), u Witolda Lesiewicza w „Nieznanym” (1964), u Jana Łomnickiego w „Nagrodach i odznaczeniach” (1974), u Henryka Bielskiego w „Gwiazdach porannych” (1979) oraz u Stanisława Jędryki w „Umarłem, aby żyć” (1984) i „Po własnym pogrzebie” (1989).

W 1988 roku otrzymał jedyną w karierze nagrodę na FPFF w Gdyni, za drugoplanową rolę w „Tabu” Andrzeja Barańskiego. W tym samym roku zagrał też u Krzysztofa Kieślowskiego w „Dekalogu VIII”.

Pojawił się w wielu ekranizacjach znanych powieści – jako alchemik w „Hrabinie Cosel” Jerzego Antczaka (1968), kowal Michał, zięć Boryny w „Chłopach”(1972) i niespełniony poeta w „Granicy” (1977) Jana Rybkowskiego, Larive w „Spowiedzi dziecięcia wieku” Marka Nowickiego (1985), Orłowski w „Komediantce” Jerzego Sztwiertni (1986), czy wreszcie, jako Ignacy Rzecki w „Lalce” Ryszarda Bera (1977, Złoty Ekran, nagroda aktorska na Festiwalu Polskiej Twórczości Telewizyjnej, Nagroda Przewodniczącego Komitetu d/s Radia i Telewizji „za całokształt współpracy artystycznej z TVP, ze szczególnym uwzględnieniem kreacji Rzeckiego”). Z Berem spotkał się później niejednokrotnie, na planie takich filmów, jak: „Thais” (1983), „Kanclerz”, „Żelazną ręką” (oba 1989), „Niech żyje miłość” (1991) i „Kamień na kamieniu” (1995).

Był jedną z gwiazd tak znanych seriali, jak: „Stawka większa niż życie” (1967-68), „Polskie drogi” (1976), „Doktor Murek” (1979), „Rodzina Połanieckich” (1979), „Kariera Nikodema Dyzmy” (1980) i „Bank nie z tej ziemi” (1993-94).

Od początku kariery związany z produkcjami dla młodych widzów, najbardziej zasłynął z udziału w serialach: „Niewiarygodne przygody Marka Piegusa” Mieczysława Waśkowskiego (1966), „Siedem życzeń” Janusza Dymka (1984), „Urwisy z doliny młynów” (1985) i „Żegnaj Rockefeller” Waldemara Szarka (1992), w ekranizacjach: „Historii żółtej ciżemki” Sylwestra Chęcińskiego (1961) i „Akademii pana Kleksa” Krzysztofa Gradowskiego (1983), czy w filmach Janusza Łęskiego: „Kłusownik” (1980) i „Na tropach Bartka” (1982).

Ostatnie występy filmowe aktora, to rola u Filipa Bajona w historycznym „Poznaniu’56” (1996), u Tomasza Wiszniewskiego w koprodukcji polsko-amerykańsko -niemieckiej „Where Eskimos Live” (2001) i u Andrzeja Barańskiego we „Wszystkich świętych” z telewizyjnego cyklu „Święta polskie” (2002). Teatr równie chętnie widział Pawlika w rolach komediowych – często kreował on postacie błaznów, czy klaunów, umiejętnie pokazując całą ich złożoność, wielokrotnie grał też w repertuarze fredrowskim (m.in. jako Cześnik w „Zemście” 1978), ale nie tylko. Jedną z jego najbardziej znanych ról scenicznych jest niejednokrotnie nagradzana, tytułowa kreacja w „Sprawie Dantona” w reżyserii Andrzeja Wajdy (1975).

Był nie tylko znanym, ale też bardzo cenionym aktorem. Otrzymał szereg nagród i wyróżnień państwowych, takich, jak m.in. odznaczenie Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1965), nagroda Ministra Kultury i Sztuki (1967), trzy nagrody Komitetu d/s PRiTV za wybitne kreacje aktorskie w programach TV i PR (1967-68, 1975), odznaka 1000-lecia (1967), nagroda Ministra Kultury i Sztuki II stopnia w dziedzinie teatru za osiągnięcia artystyczne w dziedzinie aktorstwa (1981) oraz Doroczna Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w dziedzinie teatru (2001).

Zmarł 6 maja 2002 roku w Warszawie. Został pochowany na Powązkach.

Filmografia:
Tam, gdzie żyją EskimosiTam, gdzie żyją Eskimosi (2002)jako: starzec w bibliotece
Wszyscy święciWszyscy święci (2002)jako: Bogdan
Szabla od komendantaSzabla od komendanta (1996)jako: Jakubek
Lepiej być piękną i bogatąLepiej być piękną i bogatą (1993)jako: portier
Przypadek PekosińskiegoPrzypadek Pekosińskiego (1993)jako: Sędzia
Niech żyje miłośćNiech żyje miłość (1991)jako: mecenas
Obywatel świataObywatel świata (1991)jako: profesor "Pała"
KanclerzKanclerz (1989)jako: marszałek Opaliński
Cesarskie cięcieCesarskie cięcie (1988)
TabuTabu (1987)jako: organista
Ballada o JanuszkuBallada o Januszku (1987)jako: Kuracjusz Sitkowski
ZmiennicyZmiennicy (1986)jako: Taksówkarz Stanisław
KomediantkaKomediantka (1986)jako: Orłowski
Siedem życzeńSiedem życzeń (1984)jako: Kazimierz Michalewicz
Akademia Pana KleksaAkademia Pana Kleksa (1983)jako: Król Bronisław
Niech Cię odleci maraNiech Cię odleci mara (1982)jako: Józef Piasecki
MiśMiś (1980)jako: Stuwała
Kariera Nikodema DyzmyKariera Nikodema Dyzmy (1980)
CiosyCiosy (1980)jako: Obrocki
ZmoryZmory (1979)jako: Ojciec
Co mi zrobisz, jak mnie złapieszCo mi zrobisz, jak mnie złapiesz (1978)jako: fotograf Roman Ferde
LalkaLalka (1977)jako: Ignacy Rzecki
Nie ma mocnychNie ma mocnych (1974)jako: Dyrektor PGR
Nie ma róży bez ogniaNie ma róży bez ognia (1974)jako: Administrator
ChłopiChłopi (1973)jako: Kowal Michał, zięć Boryny
PoślizgPoślizg (1972)jako: Właściciel fiata
Kłopotliwy gośćKłopotliwy gość (1971)jako: Marian Piotrowski
NowyNowy (1970)jako: Majster Kędzierski
Mistrz tańcaMistrz tańca (1968)jako: Józef
Stawka większa niż życieStawka większa niż życie (1967)jako: Szef organizacji podziemnej
Don GabrielDon Gabriel (1966)jako: Don Gabriel Tomicki
Klub profesora TutkiKlub profesora Tutki (1966)jako: Zdradzany mąż
SmarkulaSmarkula (1963)jako: Florek
Klub kawalerówKlub kawalerów (1962)jako: Piorunowicz
Wielka, większa i największaWielka, większa i największa (1962)jako: ojciec Groszka
Bitwa o Kozi DwórBitwa o Kozi Dwór (1961)jako: Narrator siedzący na ławce
Mąż swojej żonyMąż swojej żony (1960)jako: Michał Karcz
Walet pikowyWalet pikowy (1960)jako: gnac
Ostrożnie, Yeti!Ostrożnie, Yeti! (1960)jako: Taksówkarz
Inspekcja pana AnatolaInspekcja pana Anatola (1959)jako: Lokaj/oficer MO
OrzełOrzeł (1958)jako: mat Rokosz
Kapelusz pana AnatolaKapelusz pana Anatola (1957)jako: Komisarz MO
Warszawska SyrenaWarszawska Syrena (1955)jako: Kot
Domek z kartDomek z kart (1953)jako: Zołnierz radziecki







Biografia:
Urodził się w 18 czerwca 1930 we wsi Chybie na Śląsku Cieszyńskim. Zanim został aktorem, pracował jako nauczyciel. W 1953 roku wstąpił do Teatru Lalkowego Banialuka w Bielsku-Białej, a trzy lata później zaangażował się w Teatrze Dolnośląskim w Jeleniej Górze, gdzie wystąpił w pierwszej ważnej roli - Eugeniusza Oniegina (1956). Po zdaniu eksternistycznego egzaminu w 1958 roku uzyskał tytuł aktora dramatycznego i lalkowego.

Grał w teatrach w Bielsku-Białej, Białymstoku, Zielonej Górze, od 1962-69 roku w poznańskich teatrach Nowym i Polskim, a w latach 1969-83 w warszawskim Teatrze Narodowym. Wystąpił wówczas w wielu spektaklach w reżyserii Adama Hanuszkiewicza („Wesele” 1974, „Balladyna” 1974, „Trzy siostry” 1972 i wiele innych). Później występował jeszcze w stołecznych teatrach Ateneum, Dramatycznym, Nowym i Powszechnym (od 1990). Od początku lat 60-tych Machalica rozpoczął też współpracę z Teatrem TV, gdzie wystąpił w kilkudziesięciu spektaklach.

W 1967 roku zadebiutował w filmie – u Kazimierza Kutza w „Skoku”. W 1971 roku pojawił się w komedii Wandy Jakubowskiej „150 na godzinę”. Rok 1973 to występ w serialu „Wielka miłość Balzaka” Wojciecha Solarza, a 1978 – w serialu „Rodzina Połanieckich” Jana Rybkowskiego. Często grał u Stanisława Różewicza („Pasja” 1977, „Ryś” 1981, „Pensja pani Latter” 1982, „Kobieta w kapeluszu” 1984, „Nocny gość” 1990), kilkakrotnie u Barbary Sass („Rajska jabłoń” 1985, „Historia niemoralna” 1990).

W 1983 roku zagrał główną rolę w filmie Ryszarda Rydzewskiego „Dzień kolibra”. W 1985 roku z kolei wystąpił w roli Mikołaja Trąby w serialu kostiumowym „Przyłbice i kaptury”. Często grał bohaterów powszechnie poważanych - profesorów (m.in. w filmie „Trzy kroki od miłości” Ryszarda Rydzewskiego 1987), dyrektorów („Limuzyna Daimler-Benz” Filipa Bajona 1983), lekarzy („Cudzoziemka” Ryszarda Bera 1986, „Klucznik” Wojciecha Marczewskiego 1979), mecenasów („Zamach stanu” Ryszarda Filipskiego 1980).

Dwukrotnie wcielił się w postać przeora zakonu – w 1979 roku w filmie „Racławice 1794” oraz w 1983 roku w filmie „Na odsiecz Wiedniowi” (oba w reżyserii Lucyny Smolińskiej i Mieczysława Sroki). Zdarzyło mu się też jednak zagrać rolę drwala („Pierścień i róża” Jerzego Gruzy 1986).

W 1986 roku zagrał w kostiumowej produkcji ZSRR „Borys Godunow” Siergieja Bondarczuka. W 1988 – w poetyckim filmie kostiumowym Wojciecha Jerzego Hasa „ Niezwykła podróż Baltazara Kobera”. Niejednokrotnie spotykał się na planie z synem, aktorem Piotrem Machalicą – wspólnie zagrali m.in. w komedii Feliksa Falka „Kapitał, czyli jak zrobić pieniądze w Polsce” (1989) – jako teść Piotra, którego gra jego syn; w biograficznej koprodukcji o życiu Marii Skłodowskiej – Curie (1990), w filmie Sławomira Idziaka „Enak” (1992), w „Złocie dezerterów” Janusza Kijowskiego (1998).

W 1997 roku zagrał wraz z Gustawem Holoubkiem w filmie „Księga wielkich życzeń”. Wcześniej artyści mieli okazję współpracować w teatrze (Holoubek w roli reżysera). Później zagrał jeszcze w jednym filmie – jako „wielki pisarz” w europejskiej produkcji „Czarna plaża” (2001), jednak ostatnie lata kariery aktora zdecydowanie zdominowała postać Dionizego Złotopolskiego, którą kreował od 1997-2003 roku.

Zmarł 1 listopada 2003 roku w Warszawie, z powodu silnego urazu kręgosłupa doznanego na wskutek upadku z konia. Został pochowany na Cmentarzu na Powązkach.

Filmografia:
MulanMulan (1998)jako: Fa Zu(polski dubbing)
Złoto dezerterówZłoto dezerterów (1998)jako: Hrabia
HerkulesHerkules (1997)jako: Amfitrion (polski dubbing)
Księga wielkich życzeńKsięga wielkich życzeń (1997)jako: Henryk Rychter
ZłotopolscyZłotopolscy (1997)jako: Dionizy Złotopolski
Dzwonnik z Notre DameDzwonnik z Notre Dame (1996)jako: Archidiakon (spiew
Dzieje mistrza TwardowskiegoDzieje mistrza Twardowskiego (1995)jako: Król Zygmunt August
Dama kameliowaDama kameliowa (1994)
Historia niemoralnaHistoria niemoralna (1990)jako: Aktor na próbie "Antygony"
Nocny gośćNocny gość (1989)jako: Felier
AlchemikAlchemik (1988)jako: Vasari
Pierścień i różaPierścień i róża (1986)jako: Drwal Szparagino
Przyłbice i kapturyPrzyłbice i kaptury (1985)jako: Mikołaj Trąba
Kobieta w kapeluszuKobieta w kapeluszu (1984)jako: Ziembiński
Dzień kolibraDzień kolibra (1984)jako: Pan Janicki
Wierna rzekaWierna rzeka (1983)jako: Major
WilczycaWilczyca (1982)jako: doktor Goldberg
RyśRyś (1981)jako: dziad Darus
PasjaPasja (1977)jako: Smolka
150 na godzinę150 na godzinę (1971)jako: Zegarmistrz Antoni






Biografia:
Urodził się w rosyjskim mieście Gżatsk (obecnie Gagarin) w 1916 roku. Jeszcze przed wojną skończył Seminarium Nauczycielskie i zatrudnił się w Instytucie Pedagogiki Specjalnej, wojna pokrzyżowała jednak plany przyszłego wychowawcy. Po wyzwoleniu podjął kolejne studia, tym razem w łódzkim konserwatorium (śpiewał barytonem).

Z miastem Łodzią związał się na dłużej – występował w latach 1948 – 1955 w łódzkich teatrach: Pinokio i Nowym (pod kierownictwem Kazimierza Dejmka). Tuż po wojnie zadebiutował też w filmie Leonarda Buczkowskiego „Zakazane piosenki” (1946), po nim poświęcił się grze w teatrze.

Rok 1953, obok roli w „Przygodzie na Mariensztacie” Buczkowskiego przyniósł pierwsze spotkanie z Władysławem Hańczą (późniejszym Kargulem) na planie „Żołnierza zwycięstwa”.

W latach 50-tych i 60-tych stworzył kilka ról chłopów („Pożegnanie z diabłem” 1956, „Szkice węglem” 1956 czy „Ziemia” 1957), dzięki którym zaczął funkcjonować jako pewnego rodzaju wyobrażenie włościanina, w szczególności kresowego (dzięki bezbłędnemu „zaśpiewowi”).

W tym samym czasie wystąpił w szeregu głośnych filmów, spośród których wymienić należy chociażby „Ewa chce spać” Tadeusza Chmielewskiego (1957), „O dwóch takich co ukradli księżyc” Jana Batorego (1962) czy „Rękopis znaleziony w Saragossie” Wojciecha Jerzego Hasa (1964). W swoich filmach obsadzali go wielcy reżyserowie, oprócz już wymienionych: Jerzy Kawalerowicz („Celuloza” 1953, „Pod gwiazdą frygijską” 1954), Stanisław Różewicz („Trudna miłość” 1953), jednak to spotkanie z Sylwestrem Chęcińskim na planie filmu „Agnieszka 46” w 1964 roku było wmurowaniem kamienia węgielnego dla późniejszej pracy nad historią Pawlaka i Kargula.

15 września 1967 (dzień premiery „Samych swoich”) otworzył nowy rozdział w życiu Kowalskiego. Genialna kreacja Kazimierza Pawlaka (właściwie rolę Kowalskiego i Hańczy warto rozpatrywać wspólnie jako Pawlaka i Kargula) osadzona w filmie nasyconym ponadczasowym humorem była skazana na sukces. „Sami swoi” wszedł na stałe do kanonu polskiego kina, nic więc dziwnego, że w ciągu następnych dziesięciu lat Chęciński nakręcił „Nie ma mocnych” i „Kochaj albo rzuć”, w których brylował Wacław Kowalski. Warto odnotować, że postaci Pawlaka i Kargula uczczono pomnikami, m.in. w Toruniu i Warszawie.

Lata 70-te to okres wzmożonej aktywności zawodowej – tylko w 1971 na ekrany weszło 11 filmów z udziałem Kowalskiego. Jednocześnie udzielał się on w popularnych serialach telewizyjnych: „Przygody psa Cywila”, „Janosik” „Czterdziestolatek”, „07 zgłoś się”, „Polskie drogi”. Wszyscy czekali jednak na drugą część „Samych swoich”. Doczekali się w 1974 roku. Potem był jeszcze „Kochaj albo rzuć (1978). W latach 80-tych zdążył jeszcze stworzyć pamiętną rolę Ryszarda Popiołka w bardzo popularnym serialu „Dom” Jana Łomnickiego.

Wacław Kowalski nigdy nie porzucił sceny teatralnej, na której stawiał przecież pierwsze kroki aktorskie. Po przeprowadzce do Warszawy w latach 50-tych występował w Teatrze Młodej Warszawy (później Teatr Klasyczny) oraz w Teatrze Polskim i Teatrze Na Woli. Był również związany z Teatrem Telewizji gdzie zagrał m.in. Smarkula, pensjonariusza w domu starców w „Chłopcach” Ryszarda Bera (1973).

Wacław Kowalski wycofał się z życia publicznego i zawodowego po nieoczekiwanej śmierci syna – studenta medycyny w roku 1982. Sam zmarł osiem lat później, 27 października 1990 roku w Brwinowie pod Warszawą, gdzie został pochowany.

W 1977 roku został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. W 1983 roku otrzymał nagrodę przewodniczącego Komitetu ds. Radia i Telewizji.

Filmografia:


DomDom (1980)jako: Ryszard Popiołek
Kochaj albo rzućKochaj albo rzuć (1977)jako: Kazimierz Pawlak
Nie ma mocnychNie ma mocnych (1974)jako: Kazimierz Pawlak
Nie lubię poniedziałkuNie lubię poniedziałku (1971)jako: Dźwigowy
PrzystańPrzystań (1971)jako: Matusiak
Na przełajNa przełaj (1971)jako: Dozorca parku
Album polskiAlbum polski (1970)jako: Mazur
Akcja BrutusAkcja Brutus (1970)jako: komendant MO
Jak rozpętałem II wojnę światowąJak rozpętałem II wojnę światową (1969)jako: sierżant Legii Cudzoziemskiej
Paragon gola!Paragon gola! (1969)jako: wspólnik Królewicza
Rzeczpospolita babskaRzeczpospolita babska (1969)jako: weterynarz
Sami swoiSami swoi (1967)jako: Kazimierz Pawlak
Jutro MeksykJutro Meksyk (1965)jako: Fruńka, pracownik ośrodka sportowego
WianoWiano (1964)jako: Stadny
Klub kawalerówKlub kawalerów (1962)jako: Wygodnicki
Drugi człowiekDrugi człowiek (1961)jako: Filarski
Szczęściarz AntoniSzczęściarz Antoni (1961)jako: Wysłannik z Pałacu Młodzieży Kultury w sprawie czołgu
Walet pikowyWalet pikowy (1960)jako: portier
Ostrożnie, Yeti!Ostrożnie, Yeti! (1960)jako: robotnik
SygnałySygnały (1959)jako: taksówkarz
Wolne miastoWolne miasto (1958)jako: listonosz Wiśniewski
Kalosze szczęściaKalosze szczęścia (1958)jako: starżak
Ewa chce spaćEwa chce spać (1957)jako: rusznikarz
Pożegnanie z diabłemPożegnanie z diabłem (1956)jako: chłop
Zakazane piosenkiZakazane piosenki (1947)jako: śpiewak z gitarą

You Might Also Like

0 komentarze

Flickr Images